Δημοκρατία και Οικονομία, των Ν. Κυριαζή - Ε.Μ. Οικονόμου

Η ανάγνωση αυτού του βιβλίου συνέπεσε με τη συμπλήρωση πέντε χρόνια μνημονιακών πολιτικών στην Ελλάδα και παράλληλα με την αμφισβήτηση που δέχεται το οικοδόμημα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, τη μεγαλύτερη ίσως από καταβολής της. 

Στόχος του βιβλίου είναι να αναδείξει μέσα από ιστορικά δεδομένα κι από ένα μεγάλο ταξίδι στο χρόνο, την άμεση σχέση της Δημοκρατίας με την Οικονομία. Με απλά λόγια, όπου ανθεί η Δημοκρατία, στηριζόμενη σε γερά θεμέλια, αυτό έχει ως επακόλουθο την οικονομική ανάπτυξη. 

Οι συγγραφείς, επιστήμονες στο οικονομικό πεδίο, με εκλαϊκευμένη γραφή και χωρίς να βομβαρδίζουν τον αναγνώστη με αριθμούς και οικονομικούς όρους, αφήνουν περισσότερο την ίδια την Ιστορία να μιλήσει με παραδείγματα, αλλά και συγκριτικούς πίνακες -χώρια την πλούσια βιβλιογραφία που παραθέτουν- και εν τέλει αποδεικνύουν πως Δημοκρατία και Οικονομία, είναι δύο στοιχεία αλληλένδετα. Το ένα δεν μπορεί να υπάρξει δίχως το άλλο. 

Οι ενότητες περιλαμβάνουν τη γέννηση της Δημοκρατίας στην Αρχαία Ελλάδα, αναλυτική αναδρομή σε όλες τις φάσεις της Αθηναϊκής Δημοκρατίας, αλλά και της Αιτωλικής και Αχαϊκής Συμπολιτείας, την αναγέννηση της Δημοκρατίας στην μεταμεσαιωνική Ευρώπη με τα παραδείγματα της Ελβετίας, της Αγγλίας και των Ενωμένων Επαρχιών, τις κατά καιρούς επαναστάσεις που σημάδεψαν την πορεία του κόσμου και φτάνει στο σήμερα, με την ουσιαστική μορφή άμεση Δημοκρατία που εφαρμόζεται σε καντόνια της Ελβετίας, σε κάποιες περιπτώσεις στη Γερμανία, αλλά και στην πολιτεία της Καλιφόρνια, στις ΗΠΑ. Όλα τα ανωτέρω, σε συνάρτηση πάντα, με την πορεία της Οικονομίας. 

Οι συγγραφείς αφορίζουν την πολυφορεμένη φράση των τελευταίων ετών, «η δημοκρατία δεν έχει αδιέξοδα», αποδεικνύοντας ότι και αυτή ακόμα έχει αδιέξοδα όταν δεν εφαρμόζεται σωστά. 
Η άνοδος της Ακροδεξιάς στην Ευρώπη είναι απόρροια μιας πολιτικής λιτότητας η οποία βασίζεται πάνω σε μια ελλειμματική Δημοκρατία. Οι φορολογικές επιδρομές ΔΕΝ είναι δημοκρατία. Οι κυβερνήσεις διορισμένων τεχνοκρατών ΔΕΝ είναι δημοκρατία. Οι διορισμένοι τεχνοκράτες των Βρυξελλών που διαμορφώνουν -αλλά αποτυγχάνουν όπως φάνηκε περίτρανα στο προσφυγικό- μια κοινή (;) ευρωπαϊκή πολιτική ΔΕΝ είναι δημοκρατία.
Κάπως έτσι γεννιέται μια Ευρώπη δύο και τριών ταχυτήτων, αλλά και σε εθνικό επίπεδο μια κοινωνία ισχυρών ανισοτήτων. Κάπως έτσι επωάζεται το αβγό του φιδιού, εκμεταλλευόμενο το έλλειμμα Δημοκρατίας και Δικαιοσύνης και σπέρνει λόγο μίσους, λόγο ξενοφοβικό, λόγο τυραννίας. 

Φανταστείτε π.χ. στην Αθηναϊκή Δημοκρατία να υπήρχε νόμος «περί ευθύνης υπουργών», ο οποίος αυτόματα θα καταργούσε ένα απ' τα θεμέλια της Δημοκρατίας που είναι η Ισονομία. Στην Ελλάδα υπάρχει και εφαρμόζεται. Ο εμπνευστής της μάλιστα, είναι και σπουδαίος συνταγματολόγος. 
Φανταστείτε μια φορολογική επιδρομή απ' το Κράτος, άδικη και υπέρογκη για τα λαϊκά και αστικά στρώματα. Στην Αγγλία πάντως, όταν συνέβη κάτι ανάλογο, οδήγησε σε Εμφύλιο Πόλεμο και στην Ένδοξη Επανάσταση, τον πρόδρομο της Γαλλικής, έναν αιώνα πριν.


Οι έννοιες των δικαιωμάτων, της περιουσίας, της ευθύνης κάθε πολίτη να συμμετέχει στα κοινά ουσιαστικά και όχι μόνο κάθε τέσσερα χρόνια που καλείται να ψηφίσει μια νέα κυβέρνηση, αναλύονται διεξοδικά. Το ίδιο ισχύει και για τη δύναμη των δημοψηφισμάτων όπου μια χώρα στον κόσμο (η Ελβετία) τα έχει χρησιμοποιήσει συχνά, προκειμένου οι πολίτες να αποφασίσουν για διάφορα ζητήματα. Πρόκειται μάλιστα για τη μοναδική χώρα που τα δημοψηφίσματα καλούνται απ' τα κάτω προς τα πάνω (απ' τους πολίτες δηλαδή και όχι απ' την κυβέρνηση), αρκεί να συμπληρωθεί ένας αριθμός υπογραφών για την τέλεσή τους που δεν ξεπερνά τις 50.000.

Στο βιβλίο υπάρχει και εκτενής αναφορά στις αυτοκρατορίες που γνώρισε ο κόσμος, οι οποίες επεκτάθηκαν κυρίως με πολέμους και αποδεικνύεται ότι καμία κεντρική εξουσία που δεν είχε το λαό μαζί της μέσα σ' ένα δημοκρατικό πλαίσιο, ευημέρευσε για πολύ. Χαρακτηριστικά είναι τα παραδείγματα της Περσικής Αυτοκρατορίας, της Σπάρτης, της Γαλλίας του Λουδοβίκου του ΙΔ, του Ναπολέοντα, ακόμα και της αυτοκρατορικής Κίνας. 

Ομολογώ πως διαβάζεται ευχάριστα, ειδικά αν στον αναγνώστη αρέσει η Ιστορία, καθώς σε μεγάλο βαθμό τα ιστορικά γεγονότα υπερτερούν των οικονομικών αναφορών και στοιχείων. 

ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
των Ν. Κυριαζή-Ε.Μ. Οικονόμου
σελ. 560-εκδ. Ενάλιος




  

Σχόλια

Δημοφιλείς αναρτήσεις από αυτό το ιστολόγιο

Bye, Bye Miss Orange Pie!

Οι κυρίες στην ακτή

Ήταν μια τέλεια μέρα...