Οι Αγνοί, του Άντριου Μίλερ

     Πραγματικά το χάρηκα αυτό το βιβλίο. Γενικότερα, μέσα στο 2014 είμαι "τυχερός" με τα βιβλία, όσα έχω πιάσει άξιζαν τον κόπο - με μοναδική επιφύλαξη για την "Πύλη της Κόλασης" του Λοράν Γκοντέ. Ίσως πάλι το αναγνωστικό κριτήριο να είναι τέτοιο που να "φυλάγομαι" πια απ' τις κακοτοπιές... Ίδωμεν!

     Ο Άντριου Μίλερ αγαπά τους κλασικούς συγγραφείς και αυτό φαίνεται πεντακάθαρα. Βαδίζει με σεβασμό στα χνάρια τους και αφήνει το δικό του αποτύπωμα στο πλευρό τους, μιας και καταπιάστηκε με το ιστορικό μυθιστόρημα, πράγμα που είναι δύσκολο, καθώς απαιτεί έρευνα για την εποχή στην οποία διαδραματίζεται η ιστορία και το κυριότερο... να εντάξεις τον αναγνώστη σ' αυτή την εποχή χωρίς να τον ξενίσεις. Να γίνεις ένα με την καθημερινότητα της ιστορικής περιόδου που περιγράφεις και να την "ζήσεις". Μόνο έτσι μπορεί να τη "ζήσει" κι ο αναγνώστης. Σ' αυτό το πεδίο λοιπόν, ο συγγραφέας τα κατάφερε περίφημα.
     Δεύτερο στοιχείο που μου άρεσε, ο υπαινικτικός λόγος. Η υπόθεση διαδραματίζεται 4 χρόνια πριν την Γαλλική Επανάσταση, στα 1785. Χωρίς να φορτώσει το βιβλίο με περιττά ιστορικά στοιχεία και δίχως πολλά, πολλά, ο Μίλερ κάνει το αυτονόητο. Αφήνει το ίδιο το Παρίσι και τους κατοίκους του να "μιλήσουν" στον αναγνώστη για την κατάσταση που επικρατεί στην πρωτεύουσα της Γαλλίας. Το ξέρει καλά το Παρίσι ο Μίλερ ή ενδεχομένως το έχει φανταστεί καλά. Τις πόρνες, τα καπηλειά, τους ευγενείς, τις Βερσαλίες, κάθε γεφύρι και κάθε κρήνη του. Το χιόνι και η βροχή εναλλάσσονται αρμονικά με τα παγωμένα δωμάτια που η ανάσα γίνεται σύννεφο, τους φραμπαλάδες των κυριών και την πρωτόγονη μαγειρική του λαού. Συνεπώς... κι εδώ τα κατάφερε περίφημα. Το σκηνικό είναι ατμοσφαιρικό, οπότε βουρ στην ανάγνωση.
     Ο ήρωάς του είναι ένας επαρχιώτης μηχανικός - στην αρχή της καριέρας του - ο οποίος εκμεταλλεύεται ένα "μέσο" και φτάνει ν' αναλάβει ένα δύσκολο έργο για λογαριασμό του βασιλιά. Πρόκειται για τη μεταφορά ενός ολόκληρου νεκροταφείου και της εκκλησίας του απ' το κέντρο του Παρισιού, κάπου αλλού. Το κοιμητήριο των Αθώων Νηπίων (που όντως υπήρξε κι όντως μεταφέρθηκε) έχει κυριολεκτικά γεμίσει από νεκρούς και η μπόχα του έχει κατακλύσει κάθε σημείο της γειτονιάς του Σαιν Ντενί. Ο Ζαν Μπατίστ - ο ήρωας - ξεκινά το έργο με πάθος καθώς θεωρεί πως η πετυχημένη ολοκλήρωσή του θα του ανοίξει τις πόρτες στα μεγάλα σαλόνια, πως θα γίνει κάτι περισσότερο από ένας χωριάτης μηχανικός της επαρχίας. Στο έργο του θα κληθούν να τον υπηρετήσουν εργάτες απ' τα ανθρακωρυχεία της Βαλενσιέν, άνθρωποι με τους οποίους εργάστηκε στο παρελθόν στα έγκατα της γης.
     Το έργο ξεκινάει.
     Οι νεκροί ξεθάβονται.
     Και το Παρίσι βράζει...

     Πόσο αμέτοχος μπορείς να μείνεις όταν δουλεύεις καθημερινά πλάι στο θάνατο; Πόσο αθώος; Πόσο... αγνός; Για έναν ολόκληρο χρόνο το κοιμητήριο μετατρέπεται σ' εργοστάσιο, με τους θρύλους του να πέφτουν πάνω στους ήρωες σαν σκιά, μ' έναν μισότρελο εφημέριο να το στοιχειώνει, με το νεωκόρο να θλίβεται πάνω απ' τα χαλάσματα, με τους εργάτες να σκάβουν τη γη και να βγάζουν οστά, κειμήλια, μουμιοποιημένα κορμιά, να μυρίζουν το θάνατο κυριολεκτικά, να λιποθυμούν και ν' αρρωσταίνουν απ' αυτόν, να πίνουν κονιάκ για να ξεχάσουν και πάνω απ' όλα, ο φόβος τους και η προκατάληψη πως τα έβαλαν με τους νεκρούς. Πόσο μακάβριο και σκοτεινό μπορεί να γίνει ένα βιβλίο; Το λέω με γνήσια χαρά γιατί πραγματικά ήταν απόλαυση η ανάγνωσή του.
    
Στη φωτό διακρίνεται το κοιμητήριο των Αθώων Νηπίων από γκραβούρα της εποχής. Σήμερα στη θέση του βρίσκεται μια μικρή πλατεία. Τα όστα μεταφέρθηκαν στις κατακόμβες του Παρισιού όπου στην είσοδο μια επιγραφή αναφέρει: "Εδώ αρχίζει το βασίλειο των νεκρών".

Την ίδια ώρα το Παρίσι αλλάζει. Στους τοίχους των σπιτιών και των καπηλειών γράφονται συνθήματα εναντίον του "χοντρού βασιλιά και της αυστριακής πόρνης του".  Συνθήματα για τους "ευγενείς που οι μέρες τους είναι μετρημένες".  
     Κοντά στο θάνατο και η τρέλα.
     Ίσως και το έγκλημα...

     Κατ' εμέ, ένα απ' τα στοιχεία που κάνει ένα βιβλίο πετυχημένο είναι να μην κάνει "κοιλιά". Ο Μίλερ καταφέρνει να πει την ιστορία σε 400 σελίδες χωρίς να κάνει "κοιλιά", χωρίς να φλυαρήσει, με λίγα λόγια δεν βαρέθηκα ούτε για ένα λεπτό διαβάζοντάς τον. Σίγουρα θα τον αναζητήσω και στο μέλλον...

*Κρίμα για τις εκδόσεις "Μεταίχμιο" να τυπώνουν σε χαρτί που μυρίζει εφημερίδα και είναι"φτηνό" στην αφή. 



ΟΙ ΑΓΝΟΙ
του Άντριου Μίλερ
σελ. 395 - εκδ. Μεταίχμιο
μτφ. Θωμάς Σκάσσης



Σχόλια

Δημοφιλείς αναρτήσεις από αυτό το ιστολόγιο

Bye, Bye Miss Orange Pie!

Οι κυρίες στην ακτή

Ήταν μια τέλεια μέρα...