Σκηνές από τον βίο του Ματίας Αλμοσίνο, του Ισίδωρου Ζουργού
Ποιά γεύση σου αφήνει ένα όμορφο ταξίδι σαν τελειώσει;
Τη γεύση της απουσίας, μιας πίκρας ίσως αλλά και αυτήν της ολοκλήρωσης που προσφέρει απλόχερα η εμπειρία πως έζησες το ταξίδι απ' το πρώτο έως το τελευταίο λεπτό. Αυτό το βιβλίο μου κράτησε για καιρό συντροφιά, όχι τόσο λόγω του μεγέθους του (774 σελίδες) όσο επειδή διάβαζα και άλλα πράγματα παράλληλα και κατέφευγα σ' αυτό συγκεκριμένες ώρες για να το απολαύσω. Είναι αυτό που λένε, "δεν θες να τελειώσει το ταξίδι". Συνεπώς, το καθυστερείς.
Είπα να περάσουν μέρες πρώτα, να καταλαγιάσει η αίσθηση ώστε να γράψω δύο λόγια γι' αυτό δίχως τη συναισθηματική φόρτιση που σου αφήνει ένα δυνατό βιβλίο. Από την άλλη σκέφτομαι τώρα που γράφω αυτές τις γραμμές, γιατί όχι; Γιατί δεν πρέπει ν' αφήσεις το συναίσθημα να κυλήσει ατόφιο πάνω στις γραμμές αποτυπώνοντας έτσι την εντύπωσή σου; Μήπως δεν είναι γνήσιο; Μήπως δεν είναι εκείνο που σε οδήγησε με μανία στις τελευταίες σελίδες όπου πια δεν υπήρχε γυρισμός; Τελικά πως λογίζεται η αξία ενός μυθιστορήματος αν όχι απ' τον τρόπο που το κοιτάζεις σαν μείνει στην άκρη του τραπεζιού, τελειωμένο πια, έχοντας αποκαλύψει όλα του τα μυστικά;
Ως λάτρης του ιστορικού μυθιστορήματος - το οποίο, όπως έχω ξαναγράψει, πιστεύω πως είναι δύσκολο είδος - το βιβλίο του Ζουργού μου θύμισε τη γοητεία που άσκησε πάνω μου ο Άρης Φακίνος με το "Κάστρο της Μνήμης" αρχικά και με "Το Όνειρο του Πρωτομάστορα Νικήτα" στη συνέχεια. Το ιστορικό μυθιστόρημα έχει την ανάγκη της έρευνας, της γνώσης και της μέγιστου ταλέντου να μπορείς να σμιλέψεις την εποχή για την οποία γράφεις, στο μυαλό του αναγνώστη. Εδώ σε θέλω μάστορα!
Ο Ζουργός καταπιάνεται με τον βίο ενός ανθρώπου. Ενός πολίτη - όπως θ' αποδειχθεί - του κόσμου. Ενός εβραιόπουλου του οποίου οι γεννήτορες εκδιώχθηκαν απ' την Ισπανία κι έχουν βρει καταφύγιο στην Βασιλεία της Ελβετίας. Εκεί πρωτογνωρίζουμε τον ήρωα. Είναι τα μέσα του 17ου αιώνα, η εποχή μπαρόκ ανθίζει στην Ευρώπη μέσω των Τεχνών και βρισκόμαστε 30 χρόνια περίπου πριν την Ένδοξη Επανάσταση στην Αγγλία που θ' αποτελέσει το προοίμιο της έλευσης του Διαφωτισμού στη Δύση.
Η ζωή του Ματίας Αλμοσίνο απλώνεται σαν ακριβό μπροκάρ ύφασμα σ' όλη την Ευρώπη. Απ' την Βασιλεία, στη Βενετία, κατόπιν στη Θεσσαλονίκη, πίσω στη Βενετία, στην Πάντοβα, στην Ζάκυνθο, από εκεί στην Κωνσταντινούπολη, πίσω στη Θεσσαλονίκη, στο Λονδίνο, στο Άμστερνταμ, σ΄ολόκληρη την κεντρική Ευρώπη έως τις πεδιάδες της Μολδαβίας, κατόπιν ο ανήφορος για το Κίεβο και την Μόσχα και η επιστροφή στην Ελλάδα, σ' ένα αγιορείτικο μοναστήρι, εκεί απ' όπου αρχίζει αλλά και τελειώνει η διήγηση.
Ο Ζουργός αγαπά βαθιά τον ήρωά του και αυτό το συναίσθημα το μεταλαμπαδεύει και στον αναγνώστη του. Δεν μπορείς παρά να αντιμετωπίσεις με τρυφερότητα τον Ματίας Αλμοσίνο, δεν αντιστέκεσαι στο θαυμασμό που σου προκαλεί αυτός ο άνθρωπος που σε δύσκολες εποχές, σε σκοτεινά χρόνια, ξεχώρισε για τον χαρακτήρα και τις γνώσεις του. Κυρίως όμως για τις επιλογές του. Τι τον κάνει ιδιαίτερο για μένα; Η πίστη του και η αγάπη του προς τον συνάνθρωπό του. Όντας απαλλαγμένος σε μεγάλο βαθμό απ' την πίστη στον όποιο Θεό (είτε ορθόξοδο, είτε καθολικό, είτε Γιεχβά, είτε Αλλάχ), ο Ματίας θα υπηρετήσει έως την τελευταία στιγμή τον συνάνθρωπό του.
Κι όπως του λέει και ο μοναχός Ιωαννίκειος προς το τέλος.... "μα και ο Χριστός δεν υπηρέτησε τον άνθρωπο;"
Η ζωή του Ματίας όπως μετριέται στις σελίδες καλύπτει μια εποχή περίπου 65 ετών. Κατά συνέπεια καλύπτει τις επιστημονικές ανακαλύψεις, τις διενέξεις, την Ιστορία την ίδια της εποχής στην οποία αναφέρεται. Απ' την παρακμή της Σερενίσιμα - της Γαληνοτάτης Δημοκρατίας της Βενετίας - έως την πτώση της Κρήτης στους Οθωμανούς, την πολιορκία της Βιέννης, την άνοδο της Royal Society στην Αγγλία και τις ανεπιτυχείς εκστρατείες του τσάρου με όνειρο να στεφθεί αυτοκράτορας στην Κωνσταντινούπολη. Κι από κοντά η πανώλη, η πείνα, οι υπόλοιπες αρρώστιες που θέριζαν τον κόσμο σαν τα στάχυα του Ιούνη, τα φυσικά φαινόμενα, ένας ολόκληρος κόσμος που πάλλεται, αιμορραγεί, πεθαίνει αλλά κι επιμένει να ζει και να προχωρά. Ένας ολόκληρος κόσμος που αλλάζει μπροστά στο Καινούργιο που έρχεται μέσα απ' τα Σκοτάδια, κουβαλώντας μαζί του το Φως...
Πιστεύω πως ο Ισίδωρος Ζουργός έβαλε πολύ ψηλά τον πήχυ με τούτο το βιβλίο, όχι μόνο για τον ίδιο αλλά και για την κάστα των Ελλήνων συγγραφέων γενικότερα. Ο λυρισμός της γραφής του είναι απαράμιλλος, ο ρυθμός της αφήγησης εξαιρετικά καλοδουλεμένος - παρά το μέγεθος, δεν βαρέθηκα ούτε για μια στιγμή - η ατμόσφαιρα, ΜΟΝΑΔΙΚΗ. Το βιβλίο είναι κυριολεκτικά ένα κινηματογραφικό ταξίδι στην Ευρώπη του 17ου αιώνα. Οι ήρωες σε πείθουν, είναι πιστά αντίγραφα της Ιστορίας, η γλώσσα το ίδιο, η μελέτη για τα δεδομένα της εποχής ουσιαστική, εντάσσεται στο γενικότερο πλαίσιο του βιβλίου χωρίς να ξενίζει αλλά όντας κομμάτι του.
Ναι, αυτό είναι ταλέντο.
ΣΚΗΝΕΣ ΑΠ' ΤΟΝ ΒΙΟ ΤΟΥ ΜΑΤΙΑΣ ΑΛΜΟΣΙΝΟ
του Ισίδωρου Ζουργού
σελ. 774 - εκδ. Πατάκη
Τη γεύση της απουσίας, μιας πίκρας ίσως αλλά και αυτήν της ολοκλήρωσης που προσφέρει απλόχερα η εμπειρία πως έζησες το ταξίδι απ' το πρώτο έως το τελευταίο λεπτό. Αυτό το βιβλίο μου κράτησε για καιρό συντροφιά, όχι τόσο λόγω του μεγέθους του (774 σελίδες) όσο επειδή διάβαζα και άλλα πράγματα παράλληλα και κατέφευγα σ' αυτό συγκεκριμένες ώρες για να το απολαύσω. Είναι αυτό που λένε, "δεν θες να τελειώσει το ταξίδι". Συνεπώς, το καθυστερείς.
Είπα να περάσουν μέρες πρώτα, να καταλαγιάσει η αίσθηση ώστε να γράψω δύο λόγια γι' αυτό δίχως τη συναισθηματική φόρτιση που σου αφήνει ένα δυνατό βιβλίο. Από την άλλη σκέφτομαι τώρα που γράφω αυτές τις γραμμές, γιατί όχι; Γιατί δεν πρέπει ν' αφήσεις το συναίσθημα να κυλήσει ατόφιο πάνω στις γραμμές αποτυπώνοντας έτσι την εντύπωσή σου; Μήπως δεν είναι γνήσιο; Μήπως δεν είναι εκείνο που σε οδήγησε με μανία στις τελευταίες σελίδες όπου πια δεν υπήρχε γυρισμός; Τελικά πως λογίζεται η αξία ενός μυθιστορήματος αν όχι απ' τον τρόπο που το κοιτάζεις σαν μείνει στην άκρη του τραπεζιού, τελειωμένο πια, έχοντας αποκαλύψει όλα του τα μυστικά;
Ως λάτρης του ιστορικού μυθιστορήματος - το οποίο, όπως έχω ξαναγράψει, πιστεύω πως είναι δύσκολο είδος - το βιβλίο του Ζουργού μου θύμισε τη γοητεία που άσκησε πάνω μου ο Άρης Φακίνος με το "Κάστρο της Μνήμης" αρχικά και με "Το Όνειρο του Πρωτομάστορα Νικήτα" στη συνέχεια. Το ιστορικό μυθιστόρημα έχει την ανάγκη της έρευνας, της γνώσης και της μέγιστου ταλέντου να μπορείς να σμιλέψεις την εποχή για την οποία γράφεις, στο μυαλό του αναγνώστη. Εδώ σε θέλω μάστορα!
Ο Ζουργός καταπιάνεται με τον βίο ενός ανθρώπου. Ενός πολίτη - όπως θ' αποδειχθεί - του κόσμου. Ενός εβραιόπουλου του οποίου οι γεννήτορες εκδιώχθηκαν απ' την Ισπανία κι έχουν βρει καταφύγιο στην Βασιλεία της Ελβετίας. Εκεί πρωτογνωρίζουμε τον ήρωα. Είναι τα μέσα του 17ου αιώνα, η εποχή μπαρόκ ανθίζει στην Ευρώπη μέσω των Τεχνών και βρισκόμαστε 30 χρόνια περίπου πριν την Ένδοξη Επανάσταση στην Αγγλία που θ' αποτελέσει το προοίμιο της έλευσης του Διαφωτισμού στη Δύση.
Η ζωή του Ματίας Αλμοσίνο απλώνεται σαν ακριβό μπροκάρ ύφασμα σ' όλη την Ευρώπη. Απ' την Βασιλεία, στη Βενετία, κατόπιν στη Θεσσαλονίκη, πίσω στη Βενετία, στην Πάντοβα, στην Ζάκυνθο, από εκεί στην Κωνσταντινούπολη, πίσω στη Θεσσαλονίκη, στο Λονδίνο, στο Άμστερνταμ, σ΄ολόκληρη την κεντρική Ευρώπη έως τις πεδιάδες της Μολδαβίας, κατόπιν ο ανήφορος για το Κίεβο και την Μόσχα και η επιστροφή στην Ελλάδα, σ' ένα αγιορείτικο μοναστήρι, εκεί απ' όπου αρχίζει αλλά και τελειώνει η διήγηση.
 | |
| Putre Factio: Ο 17ος αιώνας είναι αυτός της Αποσύνθεσης των πάντων |
Κι όπως του λέει και ο μοναχός Ιωαννίκειος προς το τέλος.... "μα και ο Χριστός δεν υπηρέτησε τον άνθρωπο;"
Η ζωή του Ματίας όπως μετριέται στις σελίδες καλύπτει μια εποχή περίπου 65 ετών. Κατά συνέπεια καλύπτει τις επιστημονικές ανακαλύψεις, τις διενέξεις, την Ιστορία την ίδια της εποχής στην οποία αναφέρεται. Απ' την παρακμή της Σερενίσιμα - της Γαληνοτάτης Δημοκρατίας της Βενετίας - έως την πτώση της Κρήτης στους Οθωμανούς, την πολιορκία της Βιέννης, την άνοδο της Royal Society στην Αγγλία και τις ανεπιτυχείς εκστρατείες του τσάρου με όνειρο να στεφθεί αυτοκράτορας στην Κωνσταντινούπολη. Κι από κοντά η πανώλη, η πείνα, οι υπόλοιπες αρρώστιες που θέριζαν τον κόσμο σαν τα στάχυα του Ιούνη, τα φυσικά φαινόμενα, ένας ολόκληρος κόσμος που πάλλεται, αιμορραγεί, πεθαίνει αλλά κι επιμένει να ζει και να προχωρά. Ένας ολόκληρος κόσμος που αλλάζει μπροστά στο Καινούργιο που έρχεται μέσα απ' τα Σκοτάδια, κουβαλώντας μαζί του το Φως...
Πιστεύω πως ο Ισίδωρος Ζουργός έβαλε πολύ ψηλά τον πήχυ με τούτο το βιβλίο, όχι μόνο για τον ίδιο αλλά και για την κάστα των Ελλήνων συγγραφέων γενικότερα. Ο λυρισμός της γραφής του είναι απαράμιλλος, ο ρυθμός της αφήγησης εξαιρετικά καλοδουλεμένος - παρά το μέγεθος, δεν βαρέθηκα ούτε για μια στιγμή - η ατμόσφαιρα, ΜΟΝΑΔΙΚΗ. Το βιβλίο είναι κυριολεκτικά ένα κινηματογραφικό ταξίδι στην Ευρώπη του 17ου αιώνα. Οι ήρωες σε πείθουν, είναι πιστά αντίγραφα της Ιστορίας, η γλώσσα το ίδιο, η μελέτη για τα δεδομένα της εποχής ουσιαστική, εντάσσεται στο γενικότερο πλαίσιο του βιβλίου χωρίς να ξενίζει αλλά όντας κομμάτι του.
Ναι, αυτό είναι ταλέντο.
ΣΚΗΝΕΣ ΑΠ' ΤΟΝ ΒΙΟ ΤΟΥ ΜΑΤΙΑΣ ΑΛΜΟΣΙΝΟ
του Ισίδωρου Ζουργού
σελ. 774 - εκδ. Πατάκη
Τον συγγραφέα τον έχω συγχαρεί. Τώρα θα πρέπει να συγχαρώ και τον αναγνώστη του. Ανθρώπινη, ουσιαστική και συνάμα απλή ανάγνωση. Τυχεροί οι συγγραφείς που διαβάζεις.
ΑπάντησηΔιαγραφήΕυχαριστώ για τα καλά σας λόγια :)
ΑπάντησηΔιαγραφή