Το Βάρος της Πεταλούδας, του Έρι ντε Λούκα

 «Η μάνα του είχε χτυπηθεί από τα σκάγια ενός κυνηγού. Στα ρουθούνια του, ρουθούνια μικρού ζώου, σφηνώθηκε μια μυρωδιά από άνθρωπο κι από μπαρούτι...την αδελφή του την άρπαξε ο αετός μια μέρα χειμωνιάτικη και συννεφιασμένη...μένοντας μονάχο μεγάλωσε χωρίς περιορισμούς και χωρίς συντροφιά. Όταν ένοιωσε έτοιμο πήγε να συναντήσει την πρώτη αγέλη, προκάλεσε το κυρίαρχο αρσενικό και νίκησε. Έγινε βασιλιάς σε μια μέρα, σε μονομαχία».

«Ο άντρας ήταν πια σε προχωρημένη ηλικία, ένα μεγάλο μέρος της ζωής του το ζούσε σκαρφαλωμένος στο βουνό, κυνηγώντας παράνομα. Είχε αποσυρθεί κι έκανε εκείνο το επάγγελμα, αφού πέρασε τα νιάτα του στην πόλη ανάμεσα στους επαναστάτες, ώσπου ξεστράτισε ολότελα....δεν άφηνε πληγωμένο το ζώο, το σκότωνε χτυπώντας το μια φορά μόνο».

Ένας κυνηγός και το θήραμά του, ένας άνθρωπος απέναντι σ' ένα αγριόγιδο, είναι οι ήρωες αυτής της νουβέλας που μας έρχεται από τη γειτονική Ιταλία και μοιάζει -ας μου επιτραπεί η παρομοίωση- μ' εκείνα τα μικρά ιταλικά γλυκά, τις μπουκίτσες που σαν τις βάλεις στο στόμα ακολουθεί μια έκρηξη γευστικών συνδυασμών που παραλύει τις αισθήσεις. 

Είναι οι παράλληλες ιστορίες δύο κυρίαρχων αρσενικών, στη δύση της ζωής τους, μια σχέση αντιπαλότητας αλλά και σεβασμού που κρατάει 20 χρόνια, γιατί τόσο είναι το διάστημα που ο ένας κυνηγάει τον άλλον αναζητώντας την εξόντωσή του. Ο κυνηγός έχει σκοτώσει τη μητέρα του αγριόγιδου και θέλει να κάνει το ίδιο και με το παιδί της. Το ζώο από την μεριά του, βασισμένο στο ένστικτό του γνωρίζει καλά πόσο επικίνδυνος είναι ο άνθρωπος και πως αν θέλει να επιβιώσει θα πρέπει να είναι αυτό που θα τον ξεκοιλιάσει. Οι όροι είναι δεδομένοι, είναι εκείνοι της φύσης όπου επιβιώνει κατά βάση ο ισχυρότερος. Ποιός είναι όμως ο ισχυρότερος εδώ; Η λογική λέει ο άνθρωπος που κατέχει τα μέσα και κυρίως το όπλο που του επιτρέπει να παραφυλάξει και να σκοτώσει ένα ζώο από μακριά. Δεν είναι μια δίκαιη μάχη, εκ προοιμίου, άλλα πόσες δίκαιες μάχες δίνονται στη Φύση; 

Αριστοτεχνικά ο ντε Λούκα αφηγείται την ιστορία, δίνοντας το λόγο τη μία στον κυνηγό και την άλλη στο θήραμα. Μόνο που κάποια στιγμή αντιλαμβάνεσαι πως τα όρια ανάμεσά τους είναι δυσδιάκριτα. Ποιός είναι πραγματικά ο θύτης και ποιο το θύμα; Με έναν ξεχωριστό τρόπο και οι δυο τους έχουν την επίγνωση του θανάτου. Το ζώο από ένστικτο, ο άνθρωπος λόγω συνείδησης. Ο αγώνας ανάμεσά τους μοιάζει να είναι το τελευταίο πράγμα για το οποίο αξίζει να παλέψουν πριν κλείσουν τα μάτια. Στην ουσία πρόκειται για δύο μοναχικά ζώα που γνωρίζονται καλά από παλιά και που αυτό το παιχνίδι ζωής και θανάτου ανάμεσά τους, δίνει ένα νόημα στην ύπαρξή τους. Το ζώο επιβλήθηκε σ' όλα τα αρσενικά που αμφισβήτησαν την εξουσία του στην αγέλη ανάμεσα στα χρόνια, σκόρπισε απογόνους, κυριάρχησε απόλυτα, είναι βασιλιάς. Ο άνθρωπος έζησε τη ζωή του στην πόλη ανάμεσα σε επαναστατικές ιδεολογίες, σε απολαύσεις μικρές και μεγάλες, βίωσε τη ματαιότητα του κόσμου κι επέστρεψε στα βουνά για να τελειώσει μια ζωή που ούτε και ο ίδιος μπορεί να ξέρει πόσο άξια λόγου ήταν τελικά. 

Για να μην υπάρξει κάποια παρερμηνεία το βιβλίο δεν είναι υπέρ του κυνηγιού. Είναι μια ιστορία για την εξουσία, τη μοναξιά που αποτελεί κύριο χαρακτηριστικό της και εν τέλει τη ματαιότητά της. Είναι μια αναμέτρηση με το εγώ του καθενός καθώς αισθάνεται ότι πλησιάζει στη δύση του. Και ο λυρική γραφή του ντε Λούκα απαλύνει κατά κάποιο τρόπο αυτήν την
πραγματικότητα και την κάνει περισσότερο ανθρώπινη.

ΤΟ ΒΑΡΟΣ ΤΗΣ ΠΕΤΑΛΟΥΔΑΣ

του Έρι Ντε Λούκα

σελ. 116-εκδ. Κέλευθος

μτφ. Άννα Παπασταύρου