Κατά Μόνας, του Αντρές Νέουμαν
- "Ανάμεσα στους ζωντανούς και στο θάνατο υπάρχει μια κουρτίνα. Κάπου κάπου αυτή η κουρτίνα σηκώνεται. Για παράδειγμα, όταν χάνεις ένα αγαπημένο σου πρόσωπο. Τότε, για μια στιγμή, βλέπεις το θάνατο πολύ καθαρά. Μετά, η κουρτίνα ξαναπέφτει. Συνεχίζεις τη ζωή σου. Και περνάει".
- "Είστε σίγουρος;"
Κάπου 3 - 4 ώρες χρειάστηκαν συνολικά για να τελειώσω αυτό το σχετικά μικρό σε μέγεθος αλλά μεγάλο σε νόημα, βιβλίο του αργεντίνου Αντρές Νέουμαν. Είχε το θάρρος, όπως λίγοι το κάνουν, ν' ασχοληθεί με το θάνατο, την απώλεια, τη διαχείρισή τους.
Ο σκελετός του βιβλίου βασίζεται στις αφηγήσεις τριών ανθρώπων που αποτελούν μια οικογένεια: Ο πατέρας, ο Μάριο, πεθαίνει και το γνωρίζει. Οι μονόλογοί του γράφονται σε κασέτες ώστε να τις βρει και να τις ακούσει κάποια στιγμή ο μικρός γιος του. Η μητέρα, η Έλενα - ίσως το πιο τραγικό πρόσωπο της τριάδας - καταφεύγει στη λογοτεχνία, στα λόγια σπουδαίων συγγραφέων προκειμένου να κατανοήσει αυτό που συμβαίνει και παράλληλα στην αγκαλιά ενός άλλου άνδρα απ' όπου αναζητά τη σεξουαλική τιμωρία, το πάθος, τη λύσσα, τη ζωή την ίδια απέναντι στο απαρέγκλιτο του θανάτου. Ο 10χρονος γιος, ο Λίτο, συμπεριφέρεται όπως όλα τα 10χρονα αγόρια του κόσμου. Με περιέργεια για το άγνωστο, με λατρεία στα παγωτά και στην κόκα κόλα, όντας ευτυχισμένος που ο πατέρας του τον κάλεσε να ταξιδέψουν μαζί με τη νταλίκα τους την επόμενη φορά, χωρίς να γνωρίζει πως θα είναι η τελευταία κοινή εμπειρία που θα μοιραστεί μ' εκείνον.
Μέσα απ' τις αφηγήσεις ο αναγνώστης γίνεται μάρτυρας τριών θεάσεων του κόσμου, όπου δύο εξ αυτών είναι κάτοχοι της Αλήθειας κι ο ένας ευτυχισμένος στην άγνοια και αθωότητα της παιδικής ηλικίας. Οι μέρες περνούν, το ταξίδι με τη νταλίκα συνεχίζεται, και ο κάθε ήρωας ξεχωριστά μένει μόνος με τις σκέψεις του, τα μυστικά του, που εξομολογείται σε μας.
Κατά Μόνας.
"Γυμνός στον κόσμο ήρθα και θε να βγω γυμνός, ο κόσμος είναι ξένος, δεν είναι κανενός", γράφει σ' έναν στίχο του ο Φώτης Κόντογλου και περικλείει μέσα του τη μεγαλύτερη αλήθεια από καταβολής κόσμου. Ο Νέουμαν με εξαιρετικό τρόπο αποφεύγει τους μελοδραματισμούς στους οποίους είναι πολύ εύκολο να κυλήσει κανείς με τέτοιο θέμα, δίνει σωστές, ισόποσες δόσεις μελαγχολίας, μαύρου χιούμορ, κυνισμού, ρεαλισμού, συνθέτοντας έτσι ένα εξαιρετικό ψυχογράφημα των ηρώων του. Το σπουδαιότερο όλων κατ' εμέ είναι πως το ζευγάρι παραδέχεται την αδυναμία του να κατανοήσει και να ξεπεράσει αυτό που βιώνει, καθώς το πένθος ήδη προϋπάρχει του θανάτου. Είναι απ' τις στιγμές που λες "να πεθάνω ξαφνικά και όρθιος". Η αναμονή του θανάτου είναι ό,τι χειρότερο μπορεί να συμβεί σε κάποιον. Ίσως και ό,τι πιο άδικο.
"Πόσες βελανιδιές αιωνόβιες δεν ξεριζώνει μέσα μας η αρρώστια" - σκέφτεται η Έλενα - "και αυτοί οι πελώριοι κορμοί σωριάζονται όχι μόνο για τον άρρωστο μα και γι' αυτόν που τον φροντίζει, και οι δύο περνάνε από ένα δεύτερο χειρουργείο όπου τους αποκόπτουν κάτι που μοιάζει με τις ρίζες τους..."
Ως επίλογος, κατ' εμέ, δεν μένει τίποτε άλλο απ' τη ρήση του Γιάλομ, "Μην αφήσετε στο θάνατο παρά ένα καμένο κάστρο".
ΚΑΤΑ ΜΟΝΑΣ
του Αντρές Νέουμαν
σελ. 196 - εκδ. Opera
μτφ. Αχιλλέας Κυριακίδης
*διαβάζοντας το βιβλίο έπαιζε συνέχεια στο μυαλό μου αυτό το κομμάτι.
- "Είστε σίγουρος;"
Κάπου 3 - 4 ώρες χρειάστηκαν συνολικά για να τελειώσω αυτό το σχετικά μικρό σε μέγεθος αλλά μεγάλο σε νόημα, βιβλίο του αργεντίνου Αντρές Νέουμαν. Είχε το θάρρος, όπως λίγοι το κάνουν, ν' ασχοληθεί με το θάνατο, την απώλεια, τη διαχείρισή τους.
Ο σκελετός του βιβλίου βασίζεται στις αφηγήσεις τριών ανθρώπων που αποτελούν μια οικογένεια: Ο πατέρας, ο Μάριο, πεθαίνει και το γνωρίζει. Οι μονόλογοί του γράφονται σε κασέτες ώστε να τις βρει και να τις ακούσει κάποια στιγμή ο μικρός γιος του. Η μητέρα, η Έλενα - ίσως το πιο τραγικό πρόσωπο της τριάδας - καταφεύγει στη λογοτεχνία, στα λόγια σπουδαίων συγγραφέων προκειμένου να κατανοήσει αυτό που συμβαίνει και παράλληλα στην αγκαλιά ενός άλλου άνδρα απ' όπου αναζητά τη σεξουαλική τιμωρία, το πάθος, τη λύσσα, τη ζωή την ίδια απέναντι στο απαρέγκλιτο του θανάτου. Ο 10χρονος γιος, ο Λίτο, συμπεριφέρεται όπως όλα τα 10χρονα αγόρια του κόσμου. Με περιέργεια για το άγνωστο, με λατρεία στα παγωτά και στην κόκα κόλα, όντας ευτυχισμένος που ο πατέρας του τον κάλεσε να ταξιδέψουν μαζί με τη νταλίκα τους την επόμενη φορά, χωρίς να γνωρίζει πως θα είναι η τελευταία κοινή εμπειρία που θα μοιραστεί μ' εκείνον.Μέσα απ' τις αφηγήσεις ο αναγνώστης γίνεται μάρτυρας τριών θεάσεων του κόσμου, όπου δύο εξ αυτών είναι κάτοχοι της Αλήθειας κι ο ένας ευτυχισμένος στην άγνοια και αθωότητα της παιδικής ηλικίας. Οι μέρες περνούν, το ταξίδι με τη νταλίκα συνεχίζεται, και ο κάθε ήρωας ξεχωριστά μένει μόνος με τις σκέψεις του, τα μυστικά του, που εξομολογείται σε μας.
Κατά Μόνας.
"Γυμνός στον κόσμο ήρθα και θε να βγω γυμνός, ο κόσμος είναι ξένος, δεν είναι κανενός", γράφει σ' έναν στίχο του ο Φώτης Κόντογλου και περικλείει μέσα του τη μεγαλύτερη αλήθεια από καταβολής κόσμου. Ο Νέουμαν με εξαιρετικό τρόπο αποφεύγει τους μελοδραματισμούς στους οποίους είναι πολύ εύκολο να κυλήσει κανείς με τέτοιο θέμα, δίνει σωστές, ισόποσες δόσεις μελαγχολίας, μαύρου χιούμορ, κυνισμού, ρεαλισμού, συνθέτοντας έτσι ένα εξαιρετικό ψυχογράφημα των ηρώων του. Το σπουδαιότερο όλων κατ' εμέ είναι πως το ζευγάρι παραδέχεται την αδυναμία του να κατανοήσει και να ξεπεράσει αυτό που βιώνει, καθώς το πένθος ήδη προϋπάρχει του θανάτου. Είναι απ' τις στιγμές που λες "να πεθάνω ξαφνικά και όρθιος". Η αναμονή του θανάτου είναι ό,τι χειρότερο μπορεί να συμβεί σε κάποιον. Ίσως και ό,τι πιο άδικο.
"Πόσες βελανιδιές αιωνόβιες δεν ξεριζώνει μέσα μας η αρρώστια" - σκέφτεται η Έλενα - "και αυτοί οι πελώριοι κορμοί σωριάζονται όχι μόνο για τον άρρωστο μα και γι' αυτόν που τον φροντίζει, και οι δύο περνάνε από ένα δεύτερο χειρουργείο όπου τους αποκόπτουν κάτι που μοιάζει με τις ρίζες τους..."
Ως επίλογος, κατ' εμέ, δεν μένει τίποτε άλλο απ' τη ρήση του Γιάλομ, "Μην αφήσετε στο θάνατο παρά ένα καμένο κάστρο".
ΚΑΤΑ ΜΟΝΑΣ
του Αντρές Νέουμαν
σελ. 196 - εκδ. Opera
μτφ. Αχιλλέας Κυριακίδης
*διαβάζοντας το βιβλίο έπαιζε συνέχεια στο μυαλό μου αυτό το κομμάτι.
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου