Το Κόκκινο Λουλούδι και άλλα διηγήματα, του Βσιέβολοντ Γκάρσιν

Έπιασε κρύο, ο Χειμώνας ήρθε και μαζί του έφερε την Ρωσική Λογοτεχνία. Εκείνη που την απολαμβάνεις καλύτερα αυτή την εποχή, διαβάζοντας για το χιόνι που πέφτει σιωπηλά στις στέγες, για τους ανθρώπους που ζεσταίνονται μ' ένα ποτήρι βότκα ή με μια κούπα τσάι. Για τους μελαγχολικούς περιπάτους πλάι στο παγωμένο ποτάμι, για το γκρίζο του ουρανού που καθρεφτίζεται στην άνυδρη στέπα.

Ο Γκάρσιν έγραψε μόνο διηγήματα στη σύντομη ζωή του. «Το Κόκκινο Λουλούδι» είναι το πιο γνωστό απ' αυτά και επαινέθηκε ιδιαίτερα από συγγραφείς και κριτικούς μετέπειτα. Κατ΄ εμέ ωστόσο, τον αναγνώστη του, το «Κόκκινο Λουλούδι» δεν είναι το κορυφαίο αυτής εδώ της συλλογής. Θα προτιμήσω το «Παραμύθι του Βάτραχου και του Ρόδου» που μου θύμισε τον ρομαντισμό του Όσκαρ Ουάιλντ (ίδια εποχή έδρασε και ο Γκάρσιν) και σίγουρα θα υποκλιθώ στο «Ναντιέζντα Νικολάγιεβνα», ένα διήγημα έντονα σκιαγραφημένων χαρακτήρων με ιδιαίτερη σπουδή στην ψυχολογία τους, χαρακτηριστικό γνώρισμα των Ρώσων συγγραφέων της εποχής εκείνης. Πάνω απ' όλα όμως, λάτρεψα το «Τέσσερις Μέρες», ένα εξαιρετικό αντιπολεμικό διήγημα, τόσο για τον συγκλονιστικό μονόλογο του ήρωα που βρίσκεται τραυματισμένος στην ύπαιθρο πλάι στο νεκρό -απ' το χέρι του- εχθρό του, όσο και για την ταύτιση που ένιωσα, -όχι βέβαια γιατί βρέθηκα ποτέ στην ίδια θέση- αλλά για το γεγονός ότι η γραφή του Γκάρσιν ξεφεύγει απ' το προφανές σ' αυτό το διήγημα και βρίσκει εφαρμογές στην καθημερινή ζωή και ειδικά στον τομέα των επιλογών και της ανάγκης για επιβίωση. Αντιγράφω ένα κομμάτι απ' τον μονόλογο....

«Μπρος στα μάτια μου είναι σωριασμένος ένας άνθρωπος, σκοτωμένος από μένα. Γιατί τον σκότωσα; Κείτεται νεκρός, καταματωμένος. Γιατί άραγε η μοίρα τον έστειλε εδώ; Ποιός είναι; Μπορεί κι αυτός σαν και μένα να έχει μια γριά μάνα. Θα κάθεται για πολύ καιρό στο κατώφλι του άχαρου καλυβιού της και θα κοιτά κατά τον μακρινό βορρά: ακόμα να φανεί ο λατρευτός της γιος, δουλευτής και στήριγμά της...

...Δεν το ήθελα, δεν ήθελα το κακό κανενός πηγαίνοντας στον πόλεμο. Η σκέψη πως κι εγώ θ' αναγκαζόμουν να σκοτώσω, δεν μου' ρχοταν. Το μόνο που φανταζόμουν είναι πως θα προέτασσα το στήθος μου στις σφαίρες. Και πήγα και το πρόταξα».

Αξίζει να γίνει μνεία στο γεγονός ότι ο Γκάρσιν ήταν ένας άνθρωπος με πολλά ψυχολογικά προβλήματα τα οποία τον οδήγησαν στην αυτοχειρία σε ηλικία 33 ετών. Το πρόβλημα μάλλον ήταν οικογενειακό, καθώς την ίδια μοίρα είχαν και τα δύο αδέλφια του κάποια χρόνια αργότερα. Ο Γκάρσιν είχε νοσηλευτεί σε ψυχιατρικό ίδρυμα για κάποιο διάστημα, έχοντας επίγνωση του προβλήματός του και αυτό κάνει ακόμα πιο συγκλονιστική τη γραφή του, την οποία χρησιμοποίησε ως ανάχωμα απέναντι στην τρέλα. Οι ήρωες του Γκάρσιν είναι θύματα των συγκυριών, της εποχής τους, των αδιεξόδων τους. 
Μαύρες τρύπες ανοίγουν πάνω απ' τα κεφάλια τους και τους καταπίνουν. Τα αποτυπώματά τους έχουν μείνει στις σελίδες. 

ΤΟ ΚΟΚΚΙΝΟ ΛΟΥΛΟΥΔΙ
και άλλα Διηγήματα

του Βσιέβολοντ Γκάρσιν
σελ. 244 - εκδ. Ροές
μτφ. Τάνια Ραχματούλινα